Blog #3 | Het Grote Vrouwen Kunst Boek | Camille Claudel
Iedere week plaatst WBOOKS een blog over een bijzondere vrouwelijke kunstenaar. Ter gelegenheid van de verschijning van Het Grote Vrouwen Kunst Boek. Om de twee weken zal de blog aangevuld worden door een microdocumentaire over de kunstenaar van die week. Deze week: Camille Claudel.
Camille Claudel. Een natuurtalent, zeg maar gerust genie, onderdrukt door de achterhaalde consensus van een tijdperk. Om zichzelf te laten zien moest ze uit de zware schaduwen van zowel haar broer als leermeester stappen. Eerstgenoemde was dichter, dramaturg en diplomaat Paul Claudel. Laatstgenoemde was niemand minder dan Auguste Rodin.
Rodin
Claudel werd in Noord-Frankrijk geboren. Omdat haar moeder nog rouwde om haar eerstgeboren zoon, die twee weken na zijn geboorte was overleden, kreeg ze de onzijdige naam Camille. Al snel werd duidelijk dat ze over een zeldzaam talent beschikte. Ze verliet Noord-Frankrijk om aan de Académie Colarossi in Parijs te studeren, in een tijd dat vrouwen niet tot de École des Beaux-Arts werden toegelaten. Met een groep jonge vrouwelijke kunstenaars huurde ze een atelier. Nadat de achttienjarige Camille haar eerste beelden op de Salon had tentoongesteld leerde ze Auguste Rodin kennen. Ze werd niet alleen zijn leerlinge, maar ook zijn muze en maîtresse. Een stormachtige liefdesaffaire.
De wals
Dit beeldhouwwerk, De wals, werd in culturele kringen zeer gewaardeerd. Componist Claude Debussy had een afgietsel in zijn werkkamer staan. Ze had haar bewonderaars, die haar soms een beetje choquerend vonden. Recensent Octave Mirbeau schreef: “Een tegenstrijdigheid in de natuur: een vrouwelijke genie”. Zo ver ging dat toen nog. Een eerdere versie van dit werk, waarbij de afgebeelde personen volledig van kleding zijn ontdaan, werd te expliciet beschouwd tenzij het met draperieën zou worden omhuld. Daarom is er nooit een grote versie gemaakt.
Ik ben bang. Ik weet niet wat er met me gaat gebeuren. Wat is het nut van zó hard werken en getalenteerd zijn, om op deze manier te worden beloond? Geen cent te makken, een leven lang geteisterd. Het is afschuwelijker dan je je voor kunt stellen.
Opname
Uiteindelijk besluit Claudel volledig voor zichzelf te gaan werken. Los van Rodin, onder wie ze niet genoeg tijd en ruimte kreeg om zichzelf verder te ontwikkelen. Over haar veronderstelde geestesziekte bestaan verschillende lezingen: duidelijk is dat ze depressief en achterdochtig was. De onwil van de instituties die zich over kunst bekommerden om haar op waarde te schatten, droeg daar ongetwijfeld aan bij.
Haar broer Paul Claudel liet Camille opsluiten in een psychiatrisch ziekenhuis. In een brief schreef ze: “Ik ben bang. Ik weet niet wat er met me gaat gebeuren. Wat is het nut van zó hard werken en getalenteerd zijn, om op deze manier te worden beloond? Geen cent te makken, een leven lang geteisterd. Het is afschuwelijker dan je je voor kunt stellen.” Ze bleef tot het einde van haar leven in de inrichting, zonder de mogelijkheid haar kunst te beoefenen.
Paul Claudel schreef in zijn dagboek dat hij een goede taak had volbracht als. Dat het niet aan vrouwen was om geniaal te zijn.
Camille Claudel is een van de meest getalenteerde en invloedrijkste beeldhouwers aller tijden.
