Blog #7 | Het Grote Vrouwen Kunst Boek | Anna Maria van Schurman

Boeken 17 aug 2020
Robin Kramer

Iedere week plaatst WBOOKS een blog over een bijzondere vrouwelijke kunstenaar. Ter gelegenheid van de verschijning van Het Grote Vrouwen Kunst Boek. Om de twee weken zal de blog aangevuld worden door een microdocumentaire over de kunstenaar van die week. Deze week: Anna Maria van Schurman.

 

Wonderkind. Alleskunner. Telg uit een rijke Vlaamse familie. Gouden Eeuwse powervrouw. Anna Maria van Schurman was een van de meest ontwikkelde vrouwen van haar tijd. Ze sprak maar liefst veertien talen en werd in 1634 gevraagd een ode aan het Latijn te schrijven voor de nieuwe Universiteit van Utrecht. Ze pakte die kans aan om de uitsluiting van vrouwelijke studenten aan de kaak te stellen. En wat gebeurde er? Ze mocht aan de universiteit gaan studeren, al moest ze tijdens colleges wel achter een gordijn zitten. 

CREATIEVE DUIZENDPOOT
Ze promoveerde in de Geesteswetenschappen, Medicijnen en Theologie. In 1638 schreef ze een verhandeling over onderwijs aan vrouwen (Dissertatio, de Ingenii Muliebris ad Doctrinam & meliores Litteras aptitudine). Daarnaast was ze ook nog een uiterst bekwaam graveur, beeldhouwer, inscectenverzamelaar en bovendien een voorloper in het gebruik van pastel voor portretten. In 1643 werd ze door het Utrechtse schildersgilde het Sint Lucas-gilde erkend. Op het zelfportret hiernaast, een van de vele (zelf)portretten die ze maakte, kijkt ze de beschouwer vol zelfvertrouwen aan. Van angst is geen sprake.

LABADISTEN
Haar aanklacht tegen de corruptie in de Nederlands Gereformeerde Kerk leidde in 1669 tot een scheuring, waarna ze een van de leiders van de labadisten werd, een radicale protestantse sekte waarmee ze rondreisde. Meer getalenteerde mensen waren labadisten, denk aan Maria Sibylla Merian en Hendrik van Deventer. De Engelse filosoof John Locke bezocht ook de labadisten.

Van Schurman overleed op 70-jarige leeftijd in Wieuwerd, Friesland.