Blog #4 | Het Grote Vrouwen Kunst Boek | Judith Leyster
Iedere week plaatst WBOOKS een blog over een bijzondere vrouwelijke kunstenaar. Ter gelegenheid van de verschijning van Het Grote Vrouwen Kunst Boek. Om de twee weken zal de blog aangevuld worden door een microdocumentaire over de kunstenaar van die week. Deze week: Judith Leyster. Mét een bijzondere bijdrage van Martine Gosselink, directeur van het Mauritshuis. Zij nam ook het eerste exemplaar in ontvangst.
[De kunstwereld] was een mannenwereld. Om in die mannenwereld je weg te vinden, een opleiding te krijgen en toegelaten te worden tot het Sint-Lucasgilde was ongelooflijk ingewikkeld. Dus dat het Judith Leyster wel is gelukt, is bijzonder.
Wijn, violen en mandolines, indecent proposals. Judith Leyster (1609-1660) schilderde in de zeventiende eeuw genrestukken voor de gegoede middenklasse. Een genre dat toen in opkomst was en zij zich helemaal eigen wist te maken.
Ambitie in Haarlem
Judith Leyster timmerde in het Haarlem van de zeventiende eeuw genadeloos hard aan de weg. Ze werd op haar vierentwintigste al lid van het prestigieuze – en door mannen geregeerde – Sint-Lucasgilde. Als tijd- en stadsgenoot van Frans Hals bestaat bovendien de kans dat zij leerling van hem is geweest. Nadat ze werd toegelaten tot het gilde kon ze haar eigen werkplaats openen: ook een unicum voor vrouwen.
Huwelijk en “vervalsingen”
In 1636 trad ze in het huwelijk met Jan Miense Molenaar (1610-1668), eveneens kunstschilder. Leyster stopte met schilderen om zich op de opvoeding van hun vijf kinderen te richten. Mogelijk heeft het paar later nog samengewerkt. Dat werk werd, zoals veel van haar werken, na haar dood aan een mannelijke schilder toegewezen. In 1893 werd haar monogram ontdekt onder een vervalste handtekening van Frans Hals. Een rechtszaak volgde, waarna de eiser gecompenseerd diende te worden voor een ‘waardeloze’ Frans Hals-imitatie. De laatste jaren zijn veel werken alsnog aan Judith Leyster toegeschreven.
Het Grote Vrouwen Kunst Boek vertelt de verhalen van vierhonderd kunstenaars, uit meer dan vijftig verschillende landen en uit de afgelopen vijf eeuwen. Elke kunstenaar komt aan bod met een sleutelwerk en een informatieve achtergrondtekst. Dit aankomende standaardwerk loopt parallel aan een discussie over en hang naar meer diversiteit in de culturele wereld – it’s been a long time coming, maar ook precies op tijd.
