Kijk hier terug naar de Herdenking bevrijding Kamp Westerbork op 12 april 1945 (2021).
De Jodenvervolging in foto’s. Nederland 1940-1945 is het eerste fotoboek over de Jodenvervolging in Nederland. De auteurs deden uitvoerig onderzoek in fotoarchieven in binnen- en buitenland. Van de foto’s is veel achtergrondinformatie achterhaald, waardoor de aangrijpende beelden nog meer zeggingskracht krijgen. Particulieren stelden hun foto’s ter beschikking. Het resultaat is een indringende selectie van beelden voorzien van uitvoerige bijschriften.
Dit boek is de weergave van de herinnering aan de Jodenvervolging in Nederland in foto’s.
Op 10 mei 1940, de dag van de Duitse inval, telde Nederland 140.000 Joodse inwoners. Stap voor stap voerde de Duitse bezetter anti-Joodse maatregelen in. In twee jaar tijd voltrok zich een ontwikkeling, die in nazi-Duitsland zelf acht jaar in beslag had genomen. Op 14 juli 1942 vertrok de eerste deportatietrein met achthonderd Joden uit Amsterdam naar kamp Westerbork, vanwaar deportatie naar het vernietigingskamp Auschwitz volgde. In totaal werden 107.000 Joden uit Nederland weggevoerd. 102.000 van hen werden in nazi-kampen vermoord; dat is 75% van de Joodse bevolking, naar verhouding het hoogste aantal Joodse slachtoffers in de door Hitler-Duitsland bezette landen in West-Europa. Gebeurtenissen die diepe sporen hebben getrokken in de Nederlandse samenleving.
Van het leven onder dreiging en vervolging zijn opmerkelijk veel foto’s gemaakt. Zowel professionele fotografen als amateurs maakten aangrijpende opnames van deze donkere periode. Veel foto’s zijn bewaard gebleven. Professionele fotografen werkten in dienst van de Duitse bezetter. Maar ook particulieren legden – soms heimelijk – het proces van isolement naar vernietiging vast. Zoals de invoering van de Jodenster, de onderduik en de rol van daders en omstanders. Soms pas jaren na de oorlog kwamen de beelden boven water.
Rond de verschijning van het boek werd een tentoonstelling georganiseerd in het Nationaal Holocaust Museum, in samenwerking met het Joods Cultureel Kwartier, het NIOD en het Topographie des Terrors in Berlijn.