Blog #2 De Kaartmannetjes
De Betuwe en het Oosten | Martin Berendse, auteur: In onze vorige blog schreef Paul dat hij noorderling is (geworden). Hoewel ik al heel lang in Amsterdam-Noord woon (Waterland eigenlijk), voel […]
Blog #3 De Kaartmannetjes
Het Gooi | Paul Brood, auteur: Ik ben opgegroeid in Weesp, maar voor het middelbare onderwijs ging ik naar Bussum: het Vituscollege. Dat was mijn eerste kennismaking met Sint Vitus, want al snel bleek dat het gehele Gooi in het teken van deze heilige stond. Van de kerken in Blaricum, Bussum, Hilversum en Naarden was hij de patroon. Eigenlijk was het Gooi en een soort Vitusland, en zo hebben we het in onze streekatlas dan ook maar genoemd.
De trein- of fietstocht die ik in mijn middelbare schooltijd maakte van Weesp naar Bussum en terug, heeft landmeter Lucas Jansen Sinck gelopen. Hem was gevraagd een kaart te maken waarop de ‘limiten’, de grenzen van het Gooi, zouden zijn aangegeven. Daarvoor heeft hij vast oude kaarten gebruikt, maar hij is in 1619 ook het veld ingetrokken. Met een kompas, een meetketting en een hoekmeetinstrument kon hij eenvoudig grenzen bepalen. De driehoeksmeting werd al dankbaar toegepast. Sinck hield van duidelijkheid: het Gooi werd licht gekleurd op de kaart, het Utrechtse gebied geel. Rivieren, kerken, molens, vestingen waren de herkenningspunten, maar zijn tegelijkertijd vroege afbeeldingen daarvan.
Vanouds liggen in het Gooi een aantal brinkdorpen (Bussum, Huizen, Hilversum, Laren. Blaricum) en de vestingstad Naarden. Sinds aan het eind van de negentiende eeuw rijke Amsterdammers er hun woonplaats kozen, is het karakter van het gebied geheel veranderd. Bovendien vestigen zich er in de twintigste eeuw de radio- en televisieomroepinstellingen, eerst in Hilversum, later ook in andere plaatsen. Alleen Laren en Blaricum herinneren nog aan het oude brinkdorp. Dat is op de tekening van Jan Fekkes uit 1915 goed te zien.
Als ik naar Bussum fietste, kwam ik langs het landgoed Cruysbergen. Hier richtte Frederik van Eeden in 1898 de commune Walden op. Van Eeden (1860-1932) was huisarts, psychiater en schrijver, die zich als een idealistisch wereldverbeteraar ontpopte.
